Notaristip: feitelijk samenwonen, wettelijk samenwonen en trouwen, wat zijn de verschillen?

Wat verandert er als je wettelijk gaat samenwonen?

Gevraagd door: bc. Cato van Leeuwen  |  Laatste update: 17 december 2025
Score: 4.8/5 (20 stemmen)

Door de wettelijke samenwoning ontstaan een aantal rechten en plichten waarvan je niet kan afwijken door onderlinge overeenkomst: de gezinswoning en de erin zich bevindende huisraad zijn beschermd: wie eigenaar is van de gezinswoning kan die niet verkopen of hypothekeren zonder toestemming van de andere partner.

Wat verandert er financieel als je gaat samenwonen?

De Belastingdienst beschouwt fiscale partners die op hetzelfde adres wonen automatisch als elkaars toeslagpartner. Dit betekent dat jullie de hoogte van elkaars toeslagen beïnvloeden. Dat geldt voor alle toeslagen, dus ook voor de zorgtoeslag. Zorg dus dat je dit goed uitzoekt.

Is het fiscaal voordelig om wettelijk samen te wonen?

U en uw wettelijk samenwonende partner worden fiscaal als alleenstaanden beschouwd (op het vlak van de personenbelasting) voor aanslagjaar 2025 (inkomsten 2024). U moet dus elk afzonderlijk uw aangifte invullen en u wordt afzonderlijk belast.

Wat moet je aanpassen als je gaat samenwonen?

  • Inschrijven op hetzelfde adres. Of je nu bij je partner intrekt, je partner bij jou of dat jullie samen in een nieuw huis gaan wonen. ...
  • Samenlevingsvorm. Als je gaat samenwonen kun je: ...
  • Overlijden. ...
  • Gevolgen belastingaangifte. ...
  • Gezamenlijke rekening. ...
  • Pensioenregeling. ...
  • Zorgverzekering bij samenwonen. ...
  • Schadeverzekeringen aanpassen.

Wat betekent het om wettelijk samenwonend te zijn in de burgerlijke staat?

Er is dus sprake van wettelijk samenwonen wanneer twee personen die samenwonen een verklaring in die zin afleggen aan hun gemeentebestuur, ongeacht hun geslacht en verwantschap. De voorwaarden voor het afleggen van deze verklaring zijn als volgt: juridisch bekwaam zijn om een contract te sluiten. Niet getrouwd zijn.

17 gerelateerde vragen gevonden

Wat zijn de nadelen van samenwonen?

Nadelen
  • Elk relatieprobleem dat je al hebt, wordt uitvergroot. Alles wordt intenser als je zoveel tijd met elkaar doorbrengt en dat is ook het geval voor problemen. ...
  • Alle kleine kantjes komen naar boven. ...
  • Je kan te afhankelijk worden. ...
  • Je kan een blokkade voelen op seksueel vlak. ...
  • Je krijgt minder me-time.

Wanneer ben ik wettelijk samenwonend?

Twee personen die samenwonen en bij hun gemeente een verklaring van wettelijk samenwonen afleggen, zijn wettelijk samenwonend. Deze aangifte geeft een zekere juridische bescherming.

Wat als partner overlijdt bij wettelijk samenwonen?

Kochten jullie bijvoorbeeld samen een woning, dan gaat in principe het deel van de woning dat toebehoorde aan de overleden partner naar diens wettelijke erfgenamen. Overlijdt uw partner zonder iets geregeld te hebben voor u (bijvoorbeeld via een testament), dan ontvangt u dus niets.

Wat moet je regelen als je bij je partner intrekt?

Geldzaken
  1. Bespreek jullie geldzaken en zet ze op een rij. ...
  2. Maak een overzicht van inkomsten en uitgaven. ...
  3. Open een gezamenlijke rekening voor vaste lasten en onvoorziene uitgaven. ...
  4. Bedenk of je een huis gaat huren of kopen. ...
  5. Let op dubbele verzekeringen en abonnementen. ...
  6. Ga na of je partner bekend is bij je pensioenuitvoerder.

Wat zijn de gevolgen van samenwonen voor mijn toeslagen?

Als de nieuwe bewoner uw toeslagpartner wordt, krijgt u samen toeslag. Het inkomen en vermogen van uw toeslagpartner tellen dan mee. Daardoor kan het bedrag aan toeslag meer of minder worden. Of u krijgt misschien niets meer.

Wat zijn de nadelen van wettelijk samenwonen?

Nadelen wettelijk samenwonen

Beperkt erfrecht: In tegenstelling tot gehuwden erven wettelijk samenwonenden alleen het vruchtgebruik van de gezinswoning en inboedel bij overlijden van de partner. Zij erven niet automatisch de volledige nalatenschap.

Waarom is trouwen beter dan wettelijk samenwonen?

'Gehuwde partners erven meer van elkaar. Bovendien is het erfrecht voor de partner beschermd, wat betekent dat het niet ontnomen kan worden. ' Het erfrecht voor wettelijke samenwoners is beperkt: de langstlevende erft volgens de wettelijke regels het vruchtgebruik op de gezinswoning en de inboedel.

Is trouwen voordeliger voor de belastingen dan wettelijk samenwonen?

Op fiscaal vlak is wettelijk samenwonen of getrouwd zijn hetzelfde. De partners worden dan gezamenlijk belast en moeten samen een aangifte indienen. Het belangrijkste fiscale voordeel van getrouwd of wettelijk samenwonend te zijn, is het huwelijksquotiënt.

Heeft samenwonen invloed op mijn loon?

Het samen delen van een domicilie kan invloed hebben op sociale uitkeringen. Zo kan een leefloon of werkloosheidsuitkering worden aangepast als de sociale dienst bepaalt dat je kosten deelt met je partner. Het is belangrijk om transparant te zijn tegenover instanties zoals het OCMW.

Wat met geld bij wettelijk samenwonen?

Voor wettelijk samenwonenden gelden dezelfde regels als voor partners die trouwden met scheiding van goederen. De samenwonende partners zijn enkel samen aansprakelijk voor de schulden die dienen voor de financiering van de gewone gezinsuitgaven of voor de opvoeding van de kinderen.

Heeft mijn partner recht op mijn spaargeld?

Ga je trouwen of worden jullie geregistreerd partners en maak je geen voorwaarden? Dan trouw je automatisch in beperkte gemeenschap van goederen. Dat betekent dat jouw spaargeld van voor jullie huwelijk of geregistreerd partnerschap gewoon jouw spaargeld blijft. En het spaargeld van je partner blijft van je partner.

Wat is het belastingvoordeel van wettelijk samenwonen?

De fiscale verschillen tussen gehuwden en wettelijk samenwonenden zijn weggewerkt. Ze genieten dezelfde voordelen, zoals het huwelijksquotiënt (wat je een belastingvermindering kan opleveren), de belastingverminderingen voor een hypothecaire lening en het belastingvoordeel voor kinderen ten laste.

Wie erft bij wettelijk samenwonen?

Wettelijk samenwonenden beschikken over een beperkt wettelijk erfrecht. Dit betekent dat zij op basis van het wettelijk erfrecht automatisch zullen erven.

Wat is fiscaal voordeliger: alleenstaand of samenwonend?

Voordeliger als u feitelijk samenwoont. Iedere belastingplichtige heeft recht op de toekenning van een “belastingvrije som”, dat is het deel van uw inkomen waarop u geen belastingen betaalt. De belastingvrije som bedraagt in principe € 8.990, wat een belastingbesparing van € 2.248 (aan het tarief van 25%) oplevert.

Waar moet je opletten als je gaat samenwonen?

  • Checklist samenwonen met vriendin of vriend: 6 tips. Gefeliciteerd, jullie gaan samenwonen! ...
  • Maak een overzicht van je geldzaken. ...
  • Bespreek hoe jullie de kosten verdelen. ...
  • Bedenk welke samenlevingsvorm bij jullie past. ...
  • Check of jullie fiscale partners zijn. ...
  • Controleer op dubbele uitgaven. ...
  • Regel je overlijden. ...
  • Grip op je geld.

Heb je recht op verlof als je wettelijk gaat samenwonen?

Werknemers die wettelijk samenwonen, worden gelijkgesteld met gehuwden. Daardoor hebben zij hetzelfde recht op klein verlet voor gebeurtenissen die zich voordoen in de familie van de partner. Uitzonderlijk is er ook recht op omstandigheidsverlof voor feitelijk samenwonenden.

Wat is beter, feitelijk of wettelijk samenwonen?

Wettelijk samenwonen biedt meer bescherming dan feitelijk samenwonen. Zo hebben jullie bijna dezelfde rechten en plichten als een getrouwd koppel. Dit betekent dat steeds toestemming van beide partijen nodig is om de woning te verkopen, verhuren of schenken, zelfs wanneer slechts één van de twee eigenaar is.

Hoeveel zorgtoeslag krijg je als je samenwoont?

Vorig jaar was de maximale zorgtoeslag € 123 per maand voor alleenstaanden en € 236 per maand voor mensen met een meerderjarige toeslagpartner. De zorgtoeslag stijgt in 2025 met € 96 op jaarbasis voor alleenstaanden (€ 8 per maand erbij).

Waar moet je op letten bij een samenlevingscontract?

Waar moet ik aan denken bij een samenlevingscontract?
  • de verdeling van de dagelijkse kosten. ...
  • de bankrekening(en);
  • de kosten voor verzorging en opvoeding van kinderen;
  • de verdeling van de bezittingen als u uit elkaar gaat;
  • de gezamenlijke bezittingen als u of uw partner overlijdt (een verblijvingsbeding).

Kun je samenwonen zonder toeslagpartner te zijn?

Je toeslagpartner hoeft niet altijd je fiscaal partner te zijn. Je kunt samenwonen en hierdoor toeslagpartners zijn, maar geen fiscaal partnerschap hebben. Het verschil wordt vooral duidelijk als jullie gaan scheiden. Het kan dan zo zijn dat jullie nog wel fiscaal partners zijn, maar geen toeslagpartners.