Wat eenzaamheid met je hersenen en lichaam doet | Business Insider legt uit | Insider News

Wat doet eenzaamheid met je hersenen?

Gevraagd door: Sofia van der Velden  |  Laatste update: 23 september 2025
Score: 4.2/5 (28 stemmen)

We weten uit eerder onderzoek dat mensen die zich eenzaam voelen meer kans hebben om hersenziekten als dementie te ontwikkelen. Er zijn daarnaast steeds meer aanwijzingen dat eenzaamheid samenhangt met het volume en de structuur van de hersenen.

Wat gebeurt er als je te lang alleen bent?

De gevolgen van eenzaamheid zijn niet te onderschatten. Mensen die zich langdurig eenzaam voelen zijn cynischer, wantrouwiger, staan minder open voor nieuwe dingen in het leven, en zijn ongezonder. Je hoort wel zeggen: ach, iedereen is wel eens eenzaam. Daar moet je niet te zwaar aan tillen.

Wat gebeurt er in de hersenen bij eenzaamheid?

Een eenzaam brein loopt het risico van cognitieve en fysieke achteruitgang. Bij meting bleek dat mensen die zich eenzaam voelen een andere hersenstructuur hebben. Vermoed wordt dat het gevolg hiervan is dat sociale signalen niet meer goed worden geïnterpreteerd.

Wat gebeurt er als je te lang eenzaam bent?

Eenzaamheid veroorzaakt gezondheidsrisico's

Eenzaamheid kan ook leiden tot depressie en een verhoogd risico op hartziekten en de ziekte van Alzheimer. Mensen die eenzaam zijn vertonen vaker ongezond gedrag. ze bewegen minder, eten minder gezond en maken meer gebruik van verslavende middelen.

Wat zijn de psychische gevolgen van eenzaamheid?

Volwassenen die zich eenzaam voelen hebben een groter risico om een ernstige stemmings-, angst- of middelenstoornis te ontwikkelen dan niet-eenzame volwassenen. Dit is één van de bevindingen uit recent onderzoek van het Trimbos-intituut.

30 gerelateerde vragen gevonden

Waar in je lichaam voel je eenzaamheid?

Fysieke ervaring

Maar wat gebeurt er in je lichaam als je eenzaamheid ervaart? Uit neuropsychologisch onderzoek blijkt dat eenzaamheid in precies hetzelfde deel van de hersenen waar te nemen is als lichamelijke pijn. Dit betekent dat op het moment dat je je eenzaam voelt, dit letterlijk pijn doet in je lichaam.

Waar kan eenzaamheid tot leiden?

Chronische eenzaamheid kan leiden tot depressie, alcoholverslaving, hart- en vaatziekten, slaapproblemen en vroegtijdig overlijden. In veel gemeenten geldt eenzaamheid als een belangrijk maatschappelijk vraagstuk, maar hoe kun je eenzaamheid op een duurzame en systematische manier aanpakken?

Wat zijn symptomen van eenzaamheid?

Symptomen eenzaamheid
  • Een verdrietig, leeg, machteloos of angstig gevoel.
  • Negatieve gedachten en een laag zelfbeeld.
  • Sociale onhandigheid, verlegenheid, onzekerheid, moeilijk contact leggen, gepest worden.
  • Claimgedrag versus vermijdingsgedrag.
  • Niet in staat zijn om de eenzame situatie te veranderen.

Kan eenzaamheid leiden tot depressie?

Wanneer er een gebrek aan sociaal contact is, veroorzaakt dit een stressreactie. Die stressreactie stimuleert om contact te zoeken met anderen, maar zorgt er ook voor dat mensen zich meer gaan focussen op mogelijke bedreigingen uit de (sociale) omgeving. Dit leidt tot angstige, vijandige en depressieve gevoelens.

Wat gebeurt er als je geen sociale contacten hebt?

Mensen die er niet in slagen om een ondersteunend netwerk op te bouwen en te benutten, zijn kwetsbaarder dan mensen die over een goed functionerend netwerk beschikken. Bij een slechte gezondheid of verwarring krijgen ze geen of te laat hulp. Een laag zelfbeeld wordt versterkt en vervuiling ligt op de loer.

Hoe schadelijk is eenzaamheid?

Chronische eenzaamheid wordt dan chronische stress, en dat leidt onder meer tot slaapproblemen, een verminderde immuniteit, hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten enzovoort." Chronische stress is maar één van de verklaringen. Eenzaamheid gaat vaak ook gepaard met minder goede eet- en leefgewoonten.

Wat zijn de oorzaken van krimpende hersenen?

De hersenen krimpen

Als je ouder wordt, neemt het volume van de hersenen af (zie de afbeelding hieronder). Een van de belangrijkste oorzaken hiervan is dat de hersencellen krimpen en de verbindingen tussen hersencellen afnemen. Hierdoor kunnen hersencellen minder goed met elkaar communiceren.

Wat houdt emotionele eenzaamheid in?

Er is onderscheid tussen emotionele eenzaamheid en sociale eenzaamheid. Emotionele eenzaamheid ontstaat bij een sterk gemis aan iemand wie je je verhaal kwijt kunt, de afwezigheid van een emotioneel hechte band met een partner, familielid of een hartsvriend(in).

Wat doet veel alleen zijn met je?

Je voelt je onafhankelijker

Eens je ervan geniet om alleen te zijn, zal je je meer op je gemak voelen wanneer je eens echt alleen bent. En dat leidt tot een groter gevoel van onafhankelijkheid. Je zal je niet onrustig voelen, noch verlangen naar gezelschap wanneer je tevreden bent met jezelf.

Waarom doet eenzaamheid pijn?

Als het eenzame gevoel te lang duurt, of zelfs chronisch wordt, kan dat serieuze mentale en fysieke klachten veroorzaken. Het werkt depressies in de hand, verzwakt het immuunsysteem en vergroot de kans op ziektes. Te lang alleen zijn, kan er ook voor zorgen dat iemand ongepast gedrag gaat vertonen, zoals agressie.

Wat doet eenzaamheid met een mens?

De fysieke gevolgen van eenzaamheid zorgen niet alleen voor lichamelijk ongemak. Eenzaamheid zorgt voor het verlagen van je zelfvertrouwen, voor het verminderen van je sociale vaardigheden en het maakt je teruggetrokken. Langer durende eenzaamheid zorgt er daardoor voor dat je het zelf niet meer kunt oplossen.

Welke mensen hebben last van eenzaamheid?

Van de volwassen bevolking voelt bijna de helft zich eenzaam

Van de volwassen bevolking is 33% matig eenzaam en 13% voelt zich sterk eenzaam. Eenzaamheid komt iets vaker voor bij mannen dan bij vrouwen, maar bij sterke eenzaamheid zijn er nauwelijks verschillen. Eenzaamheid is vastgesteld met de eenzaamheidsschaal.

Wat is de negatieve spiraal van eenzaamheid?

Eenzaamheid kan een zichzelf versterkende negatieve spiraal in werking zetten. Onderzoek wijst uit dat eenzaamheid leidt tot verminderd welbevinden en een gevoel van algemene ontevredenheid over het leven. Gevolg kan zijn dat mensen de neiging hebben tot ongezond gedrag.

Wat voel je bij eenzaamheid?

Wat zijn de kenmerken van mensen die eenzaam zijn? Eenzaamheid kan voelen alsof je geen echte band hebt met anderen, ook als je mensen om je heen hebt. Je mist een emotionele verbinding en hebt minder contact dan je eigenlijk wilt. Dit kan leiden tot verdriet, leegte en een gevoel van zinloosheid.

Wat zijn tekens van eenzaamheid?

Gedragsmatige signalen
  • verslechterde zelfzorg.
  • moeite met huishoudelijk werk.
  • verlegenheid.
  • sociale onhandigheid.
  • mensen op afstand houden.
  • vermijdingsgedrag.
  • sterk de aandacht opeisen en claimen.
  • gretig zijn naar contacten.

Wat moet ik doen als ik me helemaal alleen voel?

Zelf eenzaamheid aanpakken
  1. Maak een lijstje van oude contacten die verwaterd zijn. ...
  2. Durf hulp te vragen. ...
  3. In veel gemeenten zijn er activiteiten voor mensen meer sociale contacten willen. ...
  4. Heeft u een gesprek met uw huisarts, een wijkverpleegkundige of iemand van de gemeente? ...
  5. Ga vrijwilligerswerk doen.

Welke 3 soorten eenzaamheid zijn er?

Soorten eenzaamheid
  • Emotionele eenzaamheid: het gevoel dat het niet lukt om gevoelens te delen, missen van een intieme partner;
  • Sociale eenzaamheid: Vrienden, vriendschap missen in je leven;
  • Affectieve eenzaamheid: andere mensen zeggen je niet zoveel en dus mis je ze ook niet als je alleen bent (kluizenaar);

Wat gebeurt er als je geen vrienden hebt?

Je hebt geen vrienden (meer) of je hebt geen volwassen vrienden. Als er niemand is met wie je kunt praten kun je je erg eenzaam voelen. Vrienden zorgen voor een gevoel van verbondenheid en geluk. Een gemis hieraan kan leiden tot depressieve gedachten en een negatieve spiraal, met soms ideeën over zelfmoord als gevolg.

Wat doen sociale contacten met je hersenen?

Sterkere verbindingen en nieuwe hersencellen

Door sociaal contact gaan je hersencellen nieuwe verbindingen met elkaar aan en worden de verbindingen die er al waren versterkt. Door die connectiviteit kunnen hersencellen en hersengebieden sneller en beter met elkaar communiceren.

Wat zijn de symptomen van sociaal isolement?

Symptomen van eenzaamheid
  • Het lukt je niet om op een dieper, intiemer niveau met anderen te verbinden. ...
  • Geen goede of “beste” vrienden. ...
  • Een gevoel van alleen zijn, ongeacht waar je bent en wie er in de buurt is. ...
  • Op het werk voel je je vervreemd en/of alleen.